Newsletter – WBW Weremczuk Bobeł & Wspólnicy – Listopad 2021
Szanowni Państwo,
w listopadowym wydaniu newslettera zwracamy uwagę na istotne zmiany w funkcjonowaniu Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych oraz na ważną uchwałę Sądu Najwyższego w przedmiocie wpływu odroczenia przez strony terminu spełnienia świadczenia na bieg terminu przedawnienia roszczenia. Opisujemy również projekt nowelizacji ustawy o cudzoziemcach, wprowadzającej uproszczenia w zatrudnianiu w Polsce cudzoziemców.
Życzymy Państwu przyjemnej lektury,
Zespół Kancelarii WBW
Zmiany w CRBR
Dnia 31 października 2021 r. weszły w życie zmiany dotyczące dokonywania wpisów w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych, wprowadzone ustawą nowelizującą z dnia 30 marca 2021 r. Na uwagę zasługuje zwłaszcza poszerzenie kręgu podmiotów objętych obowiązkiem zgłoszenia do Rejestru oraz zniesienie obowiązku ujawniania wszystkich reprezentantów.
Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR) został utworzony ustawą o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu uchwaloną dnia 1 marca 2018 r. Po nieco ponad trzech latach od tego momentu ustawodawca zdecydował się na dokonanie dość istotnych zmian w zakresie funkcjonowania rejestru. Zmiany te weszły w życie 31 października 2021 r.
Pierwszą i niewątpliwie najważniejszą z nich, jest rozszerzenie obowiązku dokonania zgłoszenia w CRBR na spółki partnerskie, fundacje, spółdzielnie, stowarzyszenia podlegające wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego, europejskie zgrupowania interesów gospodarczych, spółki europejskie, spółdzielnie europejskie oraz trusty, których powiernicy (lub osoby zajmujące stanowiska równoważne) mają miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium RP lub nawiązują stosunki gospodarcze lub nabywają nieruchomość na terytorium RP w imieniu lub na rzecz trustu. Podmioty prowadzące działalność z jednej z tych form i istniejące przed dniem 31 października 2021 r. muszą dokonać wpisu w CRBR do dnia 31 stycznia 2022 r. Podmioty powstałe po 30 października 2021 r. mają na zgłoszenie 7 dni (nie licząc sobót i dni ustawowo wolnych od pracy) od dnia wpisu do KRS (względnie spełnienia przez trust warunku skutkującego obowiązkiem wpisu).
Kolejną wprowadzoną zmianą jest usunięcie obowiązku ujawniania w CRBR wszystkich reprezentantów danego podmiotu. Obecnie wpisowi podlega tylko osoba, która dokonuje zgłoszenia (zgłaszającym nadal nie może być jednak pełnomocnik). Godnym odnotowania jest także wprowadzenie obowiązku ujawniania wszystkich obywatelstw beneficjenta rzeczywistego (dotychczas wymagane było wskazanie jednego obywatelstwa). Podmioty, wśród których beneficjentów są osoby z kilkoma obywatelstwami, będą musiały dokonać uzupełnienia zgłoszenia w tym zakresie do 30 kwietnia 2022 r. Z pozostałych zmian warto zwrócić uwagę również na zobowiązanie przez ustawodawcę instytucji obowiązanych (a więc np. banków czy notariuszy) do analizy danych z CRBR, wyjaśnienia przyczyn ewentualnych rozbieżności tych danych z informacjami posiadanymi przez instytucję obowiązaną i, w przypadku potwierdzenia rozbieżności, zgłoszenia ich do odpowiednich organów.
Patryk Halczak, aplikant radcowski
Odroczenie terminu spełnienia świadczenia przez strony powoduje, że bieg terminu przedawnienia płynie nowo z upływem odroczonego terminu
Prokurator Generalny przedstawił Izbie Cywilnej Sądu Najwyższego do rozstrzygnięcia kwestię, czy zakaz skracania lub przedłużania terminów przedawnienia przez czynność prawną obejmuje również zakaz umawiania się przez strony w drodze czynności prawnej co do wymagalności roszczenia z terminowego zobowiązania o zapłatę, po tym jak stało się ono już wymagalne.
Zdaniem Wnioskodawcy zwrot „terminy przedawnienia”, który został użyty w art. 119 Kodeksu cywilnego należy rozumieć w kontekście dat, a nie okresów. Zgodnie z tym przepisem „terminy przedawnienia nie mogą być skracane ani przedłużane przez czynność prawną”.
Przepis ten wyłączać ma możliwość umawiania się na inny okres przedawnienia niż wynikający z Kodeksu cywilnego, przy czym nie dotyczy wymagalności roszczenia, od której liczyć należy rozpoczęcie biegu przedawnienia.
Powyższe założenia poparto argumentem, iż przyjęcie stanowiska, że niedopuszczalne jest dokonanie zmiany wymagalności roszczenia już wymagalnego, mogłoby doprowadzić do negatywnych skutków dla wierzyciela i dłużnika. W takiej sytuacji wierzyciel obawiając się przedawnienia roszczenia nie mógłby wziąć pod uwagę czasowych kłopotów płatniczych po stronie dłużnika i wyrazić zgody na odroczenie terminu do spełnienia świadczenia.
Zaniechanie stosowania wykładni celowościowej
Zdaniem Prokuratora Generalnego, za wyrażonym poglądem przemawia dosłowne i ścisłe rozumienie przepisów art. 119 oraz art. 118 Kodeksu cywilnego. Takie rozumienie omawianej instytucji powoduje pominięcie wykładni celowościowej, skupiając się na opisaniu pojęcia „termin przedawnienia” jako odnoszącemu się jedynie do jego okresu. Przy takich założeniach, termin nie byłby datą (punktem na osi czasu), a jedynie swoistą ciągłością.
Podkreślono również, że ujęcie sprawy w ten sposób pomija zagadnienie pośredniego wpływu zmiany daty wymagalności roszczenia po rozpoczęciu biegu przedawnienia na jego okres, który zgodnie z art. 120 § 1 Kodeksu cywilnego, musi pozostawać odcinkiem rozpoczynającym się w punkcie czasowym osiągnięcia wymagalności, a kończyć się w chwili upływu okresu, wskazanego w art. 118 kodeksu cywilnego.
Wnioskodawca przyjął jednak, iż stanowisko to pozwala większą elastyczność w relacjach dłużnik – wierzyciel w przedmiocie zmiany wymagalności roszczenia, co pozwala im na dopasowanie trybu spełnienia zobowiązania do sytuacji finansowej dłużnika.
Konkludując Prokurator Generalny wskazał, iż przychylenie się do takiego rozumienia instytucji spowoduje rozciągnięcie zakazu na możliwość zmiany daty początkowej terminu przedawnienia po rozpoczęciu jego biegu, a tym samym wpłynie na zwiększenie przewidywalności obrotu gospodarczego.
Sąd Najwyższy za koncepcją elastyczną
W uchwale siedmiu sędziów z dnia 22 października 2021 r. Sąd Najwyższy wskazał, że przewidziany w art. 119 kodeksu cywilnego zakaz zmiany terminu przedawnienia przez czynność prawną nie stoi na przeszkodzie odroczeniu przez strony terminu spełnienia świadczenia, choćby roszczenia stało się już wymagalne. W takim wypadku przedawnienie biegnie na nowo z upływem odroczonego terminu.
Sąd Najwyższy opowiedział się zatem za koncepcją elastyczną, której zastosowanie zwiększa szanse wierzyciela na odzyskanie należności, zaś dłużnikowi daje szansę na zaspokojenie kontrahenta.
Igor Mańkowski, aplikant radcowski
Projektowane zmiany w przepisach dotyczących zatrudniania cudzoziemców
Ze względu na coraz większą liczbę wniosków o udzielenie zezwoleń pobytowych w sprawach cudzoziemców na terytorium Polski, a także co z tym się wiąże, z uwagi na obłożenie urzędów oraz długi czas oczekiwania na rozpatrzenie spraw, do Sejmu wpłynął projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw.
Wiąże się on ze znacznymi zmianami dla przedsiębiorców, a także usprawnieniem postępowań administracyjnych, jeśli chodzi o legalizację pobytu cudzoziemców w Polsce. Na uwagę zasługują wprowadzone uproszczenia w związku z udzielaniem cudzoziemcom zezwoleń na pobyt czasowy i pracę. W proponowanych zmianach zrezygnowano z wymogu posiadania miejsca zamieszkania oraz posiadania źródła stabilnego i regularnego dochodu dla udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy i pracę.
Kontrowersje wzbudza jednak kwestia centralnego regulowania wysokości wynagrodzeń cudzoziemców, gdyż projekt przewiduje wymóg co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę, niezależnie od jej wymiaru czasu, czy rodzaju stosunku prawnego stanowiącego podstawę wykonywania pracy przez cudzoziemców.
Kolejną istotną zmianą jest wprowadzenie nowego trybu zmiany zezwolenia na pobyt czasowy i pracę w sytuacji zmiany podmiotu powierzającego wykonywanie pracy lub w warunkach zwolnienia z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę. Po nowelizacji,
nowego zezwolenia lub zmiany dotychczasowego zezwolenia nie będzie wymagała chociażby zmiana nazwy stanowiska, na jakim wykonuje on pracę przy jednoczesnym zachowaniu zakresu jego obowiązków, lub zwiększenie wymiaru czasu pracy przy jednoczesnym proporcjonalnym zwiększeniu wynagrodzenia cudzoziemca.
Oprócz tego projekt poszerza katalog okoliczności niewymagających zmiany zezwolenia na pobyt czasowy i pracę oraz wprowadza rozwiązania przyspieszające uzyskanie zezwolenia, w przypadku gdy cudzoziemcy zamierzają wykonywać pracę w podmiotach o szczególnym znaczeniu strategicznym dla polskiej gospodarki.
Istotne z punktu widzenia przedsiębiorcy może wydawać się również skrócenie terminów na rozpatrywanie wniosków o wydanie wizy krajowej, a także szczególnych 60 i 90 – dniowych terminów załatwienia sprawy dotyczącej udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy.
Podsumowując, proponowane zmiany wydają się być korzystne dla przedsiębiorców, a także powinny znacząco usprawnić procedury administracyjne. Warto zaznaczyć, iż projekt zmiany ustawy skierowano już do pierwszego czytania w komisjach sejmowych. Prawdopodobne jest, że wspomniane zmiany zostaną przyjęte przez polski parlament i zaczną obowiązywać już od stycznia 2022 roku.
Projekt ustawy został opublikowany na stronach Sejmu w druku nr 1681
i dostępny jest pod adresem: https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/druk.xsp?nr=1681.
Konrad Sawczuk, praktykant
Wcześniejsze newslettery
- Newsletter – WBW Weremczuk Bobeł & Wspólnicy – Luty 2023
- WBW Weremczuk Bobeł & Wspólnicy – grudzień 2022
- Newsletter – WBW Weremczuk Bobeł & Wspólnicy – Październik 2022
- Newsletter – WBW Weremczuk Bobeł & Wspólnicy – Czerwiec 2022
- Newsletter – WBW Weremczuk Bobeł & Wspólnicy – Luty 2022
- Newsletter – WBW Weremczuk Bobeł & Wspólnicy – Styczeń 2022
- Newsletter – WBW Weremczuk Bobeł & Wspólnicy – Grudzień 2021
- Newsletter – WBW Weremczuk Bobeł & Wspólnicy – Październik 2021
- Newsletter – WBW Weremczuk Bobeł & Wspólnicy – Lipiec 2021
- Newsletter – WBW Weremczuk Bobeł & Wspólnicy – Czerwiec 2021